การพัฒนาประเทศในปัจจุบันได้ให้ความสำคัญต่อการพัฒนาด้านการศึกษา   เพราะผู้ได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพจะเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาประเทศ   การศึกษาเพื่อการพัฒนาเด็กและเยาวชนเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งที่ภาครัฐจะต้องจัดการศึกษาที่มีคุณภาพให้ทั่วถึงคลอบคลุมทุกบริบทและเท่าเทียมกันดังที่พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542  แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.2545 ได้บัญญัติความมุ่งหมายและหลักการการศึกษาของชาติไว้ว่า “การจัดการศึกษาต้องเป็นไปเพื่อพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งร่างกายจิตใจ สติปัญญา ความรู้และคุณธรรม จริยธรรมในการดำรงชีวิต  สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข    มีความภูมิใจในความเป็นไทย  มีความรู้อันเป็นสากลทั้งนี้เพื่อให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกในยุคปัจจุบัน”  และในหมวด5การบริหารและการจัดการศึกษา  ส่วนที่1  การบริหารและการจัดการศึกษาของรัฐมาตรา31 ให้กระทรวงมีอำนาจหน้าที่กำกับดูแลการศึกษาทุกระดับและทุกประเภท  การศาสนา  ศิลปะและวัฒนธรรม  กำหนดนโยบายแผน  และมาตรฐานการศึกษาสนับสนุนทรัพยากรเพื่อการศึกษา  ศาสนา  ศิลปะและวัฒนธรรม  รวมทั้งการติดตามตรวจสอบและประเมินผลการจัดการศึกษา  ศาสนา  ศิลปะและวัฒนธรรม

          จากหลักการข้างต้นหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาจึงมีความจำเป็นที่จะต้องจัดการศึกษาและพัฒนาระบบการศึกษาของไทยให้มีคุณภาพเพื่อบรรลุเป้าหมายดังกล่าว    โดยเฉพาะอย่างยิ่งหน่วยงานการศึกษาในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้  ได้แก่  จังหวัดปัตตานี   ยะลา   และนราธิวาส   ซึ่งประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลามกว่าร้อยละ 75 (แผนการพัฒนาพื้นที่พิเศษ 5 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ปี 2552 – 2555 : ม.ป.ป.)  มีบริบทด้านวัฒนธรรมประเพณีที่หลากหลาย  และอัตลักษณ์แตกต่างจากประชากรส่วนใหญ่ในประเทศ   ฉะนั้นการจัดการศึกษาให้กับเด็กและเยาวชนในพื้นที่ดังกล่าวจึงต้องยึดหลักการจัดการศึกษาเชิงบูรณาการกับวิถีชีวิต  อัตลักษณ์   ความหลากหลายทางวัฒนธรรม   ความต้องการของท้องถิ่นและประชาชนที่มีลักษณะเฉพาะบนพื้นฐานของหลักศาสนาที่เชื่อมโยงหลักการทางศาสนาเข้ากับวิชาสามัญและวิชาชีพ      ที่ยึดผู้เรียนและประชาชนเป็นศูนย์กลาง  โดยให้มีการบริหารจัดการในลักษณะพิเศษที่แตกต่างไปจากพื้นที่อื่น  (กระทรวงศึกษาธิการ : 2548)  ซึ่งแผนพัฒนาการศึกษาจังหวัดชายแดนภาคใต้ 2557 – 2558 ยังได้กำหนดประเด็นการพัฒนาการศึกษาในจังหวัดชายแดนภาคใต้นั้นให้เป็นไปตามอัตลักษณ์  และวิถีชีวิตของพื้นที่อย่างแท้จริง  เพื่อให้การศึกษาในจังหวัดชายแดนภาคใต้มีคุณภาพสูงขึ้น  (กระทรวงศึกษาธิการ : 2556) 
          สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ พ.ศ.2555 – 2557 ของศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) ที่ได้กำหนดยุทธศาสตร์ด้านการศึกษาในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ไว้ว่า   ส่งเสริมการศึกษา ศาสนา ภาษา ศิลปะ พหุวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ท้องถิ่น     โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ประชาชนได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพอย่างทั่วถึง เป็นคนดี มีคุณธรรม ด้วยการปฏิบัติตามหลักศาสนา มีศักยภาพด้านภาษาอย่างหลากหลาย มีความภาคภูมิใจในอัตลักษณ์ วัฒนธรรม และประวัติศาสตร์ท้องถิ่น   ด้วยการพัฒนาหลักสูตรการศึกษา รวมถึงพัฒนาบุคลากร พัฒนาสื่อและเทคโนโลยี พัฒนาอุทยานการเรียนรู้และแหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่นที่ส่งผลต่อการยกระดับคุณภาพการศึกษาอย่างทั่วถึง
          วิทยาลัยอิสลามศึกษาในฐานะหน่วยงานหนึ่งของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี มีการจัดการเรียนการสอนและเผยแผ่วิชาการทางด้านอิสลามศึกษา ที่สอดคล้องกับความต้องการของประชากรส่วนใหญ่ในพื้นที่ และมีพันธกิจในการพัฒนาวิทยาลัยให้เป็นศูนย์กลางเครือข่ายทางการศึกษาและวิจัยด้านวิทยาการอิสลามในระดับภูมิภาค
          เพราะฉะนั้นวิทยาลัยอิสลามศึกษาจึงได้เล็งเห็นความจำเป็นของการศึกษาที่มีคุณภาพ